Bir Paket Sigara 7 Euro Olacak!

Sigara tiryakileri, Komisyon’un tütün ürünleri vergilendirme düzeyini belirleyen Direktif’i gözden geçirme planlarının gerçekleşmesi halinde, sigara fiyatlarında büyük artışlarla karşı karşıya kalacaklar.

Tütün Vergisinde Büyük Artış Kapıda

Geçtiğimiz hafta Avrupa Birliği Maliye Bakanları konseyini meşgul eden teklife göre, 2028’den itibaren Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) %139 oranında bir artış öngörülüyor; bu da bin sigara başına uygulanan verginin bugünkü 90 eurodan 215 euroya yükseltilmesi anlamına geliyor.

Bu, bugün Yunanistan’da yaklaşık 4,60 euro civarında olan ve yaklaşık 3,74 euro (fiyatın %81,3’ü) vergi içeren 20’lik bir paket sigaranın nihai fiyatının, ticarileştiren şirketler artışın bir kısmını absorbe etmezlerse, paket başına 7 euroya ulaşabileceği, hatta bu rakamı aşabileceği anlamına geliyor.

Isıtılmış ve Elektronik Sigara Ürünlerinde de Zam

Isıtılmış tütün ürünlerinde, plana göre minimum ÖTV, kademeli olarak bin adet başına 88 eurodan 155 euroya yükseltilmelidir. Elektronik sigaralarda kullanılan sıvı için ise ÖTV, bugün mililitre başına 10 cent’ten kademeli olarak 36 cent’e “tırmanacak”.

Gerekçe: Kamu Sağlığı ve AB Bütçesi

Komisyon, yaz başından itibaren ilgili çerçevenin 15 yıldır değişmediğini ve her şeyden önce kamu sağlığının korunmasını gerekçe göstererek, tütün ürünlerindeki Özel Tüketim Vergilerine ilişkin Direktif’in gözden geçirilmesi teklifine “yeşil ışık” yaktı.

Yaklaşan değişiklikler, topluluk bütçesiyle ve özellikle yeni gelir kaynakları arayışıyla da yakından ilişkilidir; tütün ürünleri üzerindeki ÖTV’lerin artırılması uygun bir çözüm olarak görülmektedir.

Mevcut Durum ve Yunanistan

Mevcut rejimle, sigaralara uygulanan Özel Tüketim Vergisi, her üye devlette ağırlıklı ortalama perakende satış fiyatının (WAP) en az %60’ını temsil etmeli ve bin sigara başına 90 eurodan az olmamalıdır. Uygulamada, hiçbir ülke bu asgari vergilendirme sınırlarında bulunmamaktadır. Örneğin, İrlanda, Fransa, Hollanda gibi iki katından fazla ÖTV uygulayan ülkeler de bulunmaktadır, ancak bu ülkeler tütün kaçakçılığından muzdariptirler.

Yunanistan, önceki yıllardaki gözden geçirmelere rağmen, yürürlükteki asgari sınırların biraz üzerinde, yani bin sigara başına 117,50 euroda seyretmektedir. Avrupa Komisyonu verilerine göre, devlet bütçesi için gelirler 2,3 milyar euronun biraz üzerinde tahmin edilmektedir.

Kaçakçılık Endişesi

Geçen hafta düzenlenen son ECOFIN toplantısında konuşan Ulusal Ekonomi ve Maliye Bakanı Kiriakos Pierrakakis, piyasada ve tüketicilerde şok yaratmamak için daha uzun bir geçiş dönemi olması gerektiğini belirtmenin yanı sıra, önemli kaçakçılık sorununu da gündeme getirdi. Aşırı vergi artışının uluslararası kaçakçılık şebekelerini teşvik ettiğini kaydetti.

KPMG’nin yıllık Raporu’nun sonuçlarına göre, 2024 yılında Yunanistan’da yasa dışı sigara tüketimi son on yılın en düşük seviyesine ulaştı. Özellikle, yasa dışı sigaraların oranı, toplam sigara tüketiminin %17,5’i olarak tahmin edilmekte olup, bu oran 2023’e (%23,7) kıyasla 6,2 puanlık bir azalmayı temsil etmektedir.

Toplamda 2,5 milyar yasa dışı sigara tüketilirken, 2024 yılı için kamu kasaları için kaybedilen gelir 438 milyon euro olarak hesaplanmaktadır; bu rakam 2023’te 620 milyon euroyu aşmıştı.