“Yunanistan’ın Egemenliğine Dokunan Konuların Diyaloğun Bir Parçası Olmasını Kabul Etmiyoruz”

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Gerapetritis Mısır’daki Al Ghad televizyonuna verdiği özel röportajda, Yunanistan ve Türkiye’nin Uluslararası Hukukun güçlü temellerine dayanan iyi bir komşuluk ilişkisi geliştirmesi gerektiği mesajını verdi.

​Dışişleri Bakanı Gerapetritis röportajında, Yunanistan ile Türkiye arasında Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ve kıta sahanlığının sınırlandırılması konusunda Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’na sevk edilebilecek bir fark olduğuna vurgu yapıyor.

Son 5 aydır Ege’de hakim olan sükunete değinen Bakan Gerapetritis, iki ülkenin ilişkilerini geliştirmek için birlikte çalışacak siyasi sermayeye sahip olduğuna inandığını ifade etti.

Yunanistan ve Türkiye olmak üzere iki delegasyonun birkaç hafta önce Vilnius’ta yapılan NATO zirvesinde bir araya geldiklerini ve iyi ilişkilerin sürdürülmesini ve iyi bir pozitif gündem geliştirmelerini sağlamak için bazı adımlar atmaya karar verdiklerini kaydetti.

İki ülkenin iyi niyetle iyi ilişkilerini geliştirebilecekleri birçok konu olduğunu göz önünde bulundurarak, gösterge niteliğinde, sivil koruma, turizm, göç konularını bir işbirliği alanı olarak vurguladı. Bu bağlamda, Yunanistan ve Türkiye’nin siyasi diyaloglarını geliştirmenin bir yolunu bulabilecekleri konusundaki iyimserliğini dile getirdi.

Gerapetritis, Yunanistan’ın Türkiye ile ilişkileri geliştirmek için bugün hangi koşullar altında bulunduğuna ilişkin bir soruyu yanıtlayarak, sükûnetin hakim olması gerektiğini, her türlü saldırgan söylem ve saldırgan faaliyetin mümkün olmadığını ve kırmızı çizgilere saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.

Bakan Yorgos Gerapetritis röportajında, “Yunanistan’ın, egemenliğine dokunan konuların, Yunan karasuları veya Yunanistan’ın toprak bütünlüğünün bu diyaloğun bir parçası olmasını kabul etmeyecektir. Dolayısıyla, Yunan egemenliği konuları sadece ve sadece Yunanistan’ın selahiyet ve yargı yetkisine giriyor.” İfadelerini kullanıyor.

Türkiye’nin Avrupa güzergahı ve Kıbrıs konusu

Yunanistan’ın, Türkiye’nin Avrupa yolundaki tutumuna ilişkin bir soruya yanıt olarak Dışişleri Bakanı Gerapetritis, Yunanistan’ın, Türkiye’nin Avrupa yolundan yana olduğunu ve Türkiye’nin Avrupa’ya yaklaşımıyla ilgili bundan sonraki adımlarını olumlu gördüklerini, ancak aynı mevcut duruma göre birçok adımın atılması gerektiğinin altını çiziyor.

Bakan Gerapetritis şu ifadeleri kullanıyor: “Karşılanması gereken belirli kilometre taşları ve koşullar var. Bu süreci kolaylaştırmak için Türkiye ile birlikte çalışmaya hazırız. Öte yandan, ele alınması gereken bazı dikenli konuların da olduğunu hepimiz hesaba katmalıyız. Kıbrıs’la ilgili önemli bir konu var. 50 yıl önce Kıbrıs’ta etkileri hala devam eden bir yabancı işgali yaşandı. Herkesin uyması gereken birçok BM Güvenlik Konseyi kararı yayınlandı. Şu anda Kıbrıs (Güney) Cumhuriyeti’nde olduğu gibi, Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin Avrupa ailesinin üyeleri olacağı iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyon çözümünü destekliyoruz. Dolayısıyla evet, Türkiye’nin Avrupa yolundan yanayız ama Türkiye’nin Avrupa müktesebatına uygun somut adımlar atacağını görmemiz gerekiyor.”

Mısır ile ilişkiler

Doğu Akdeniz, Ortadoğu, iklim değişikliği ve gıda krizi gelişmeleri başta olmak üzere uluslararası ve bölgesel gelişmelere yönelik Gerapetritis, Yunanistan’ın Mısır ile stratejik ilişkilerine özel atıfta bulunarak, bunların daha geniş bölgede istikrarın temel direkleri olduğunun altını çizdi.

Gerapetritis, “Mısır en önemli stratejik ortaklarımızdan biridir” ifadelerini kullanıyor ve iki ülkenin enerji alanındaki iş birliğini ve özellikle Doğu Akdeniz’de giriştikleri girişimleri vurguladı. İki ülkenin ekonomi ve ticaret alanındaki iş birliğine de değinen Gerapetritis, birincil sektördeki ihtiyaçları karşılamak üzere Mısır’dan Yunanistan’a toprakla uğraşan işçilerin nakledilmesine ilişkin anlaşmadan bahsediyor.

Nitekim son dönemde Yunanistan’da yaşanan yangınlarda Yunanistan’a havadan yangınla mücadelede sağladığı önemli destek için Mısır’a teşekkür etmeyi de ihmal etmiyor. Başbakan Kiriakos Miçotakis’in Cumhurbaşkanı Sisi ile iki ülkenin güçlerini birleştirmesi ve iklim kriziyle yüzleşmesi için işbirliği yollarını görüştüğünü de dile getiriyor ve “Her ikisi de bu yönde bazı önemli adımlar atmamız gerektiği konusunda hemfikir” ifadesini kullanıyor. Ortadoğu ve Sahel hakkında ise, barışın hakim olması gerektiğinin altını çiziyor ve Mısır’ın arabulucu rolüne takdirini dile getiriyor. Dışişleri Bakanı Yorgos Gerapetritis, Libya ile ilgili olarak Libyalı yetkililerin ülkeyi seçimlere götürmesi gerektiğine vurgu yapıyor.

Ukrayna Rusya savaşı ve Yunanistan

Ukrayna’daki savaşa da atıfta bulunan Gerapetritis, bunun yasadışı olduğuna, uluslararası hukuka tamamen aykırı olduğuna, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının temel ilkelerine aykırı olduğuna, ayrıca ülkenin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne aykırı olduğuna işaret ederek durdurma çağrısında bulunuyor.

Gerapetritis, “Uluslararası barış örgütleri çerçevesinde, uluslararası hukuka göre birlikte çalışmalıyız, tüm dünya için gıda arzının güvence altına alınmasını sağlamak için bazı küresel yollar geliştirmek gerekiyor” ifadelerini kullanıyor.

Son olarak Yunanistan’ın Ukrayna’ya tek başına mı yoksa NATO aracılığıyla mı askeri yardımda bulunduğu sorusuna, Yunanistan’ın Ukrayna’ya yaptığı yardımın ağırlıklı olarak ikili olduğunu söyleyen Bakan, şunları kaydetti:

“Herhangi bir ülkeye askeri yardım sağlama konusunda çok dikkatli olmalıyız. Devletlerin temel değerlerini, yani egemenliği savunmak için yardım sağlamalıyız. Biz Yunanlılar olarak her türlü revizyonizme tamamen karşıyız. Ve Rusya’nın Ukrayna’ya karşı tutumu revizyonistti. Bölgedeki statükoyu ve başka bir ülkenin egemenliğini ihlal etti. Bu yüzden kendini savunan ülkenin yanında olmalı ve uluslararası hukuka saygı duymalıyız.

Biz Yunanlıların Ukrayna’da meşru bir çıkarı var, çünkü orada, özellikle Odessa ve Mariupol gibi şehirlerde önemli bir Yunan nüfusu yaşıyor. Bu nedenle, tüm durumu yakından izliyoruz. Görmeyi beklediğimiz şey, uluslararası hukuka uygun olarak bu savaşın sona ermesi ve Ukrayna’nın yeniden inşası, yeni bir bütün, egemen devletin yeniden inşası açısından ertesi gün için küresel bir girişimdir.”