
Kayıtsız Zeytinyağına Dijital Takip ve Ağır Para Cezaları Geliyor
Yeni sistem, özellikle “tenekeyle evden satış” gibi yaygın ama kontrolsüz satış modellerinin önüne geçmeyi hedefliyor.
Yunanistan’da 1 Ekim 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek yeni düzenlemeyle, kayıtsız zeytinyağı üretiminin sonu geliyor. Yeni sistem, özellikle “tenekeyle evden satış” gibi yaygın ama kontrolsüz satış modellerinin önüne geçmeyi hedefliyor.
Yunanistan Tarım ve Gıda Bakanlığı, zeytinyağı üretiminde tam izlenebilirliği sağlamak amacıyla dijital takip sistemi ve ciddi para cezaları içeren yeni bir dönemi başlatıyor.
Yunanistan Resmî Gazetesi’nde yayımlanan (ΦΕΚ Β’ 1947) düzenlemeye göre, zeytinyağı üretiminde şeffaflık ve kontrol alt yapısı güçlendirilerek, kayıt dışı faaliyetlerin önüne geçilmesi hedefleniyor. Zeytin hasadından yağ üretimine kadar tüm süreçler artık dijital olarak izlenecek.
Uygulamayla birlikte kurulacak olan Zeytin Kayıt Sistemi (Ελαιοκομικό Μητρώο) sayesinde tüm üretim miktarları, hasat beyanlarıyla birlikte kayıt altına alınacak.
Ağır para cezaları yolda
Düzenleme, yanlış beyan ya da hiç beyan edilmemesi durumlarında uygulanacak cezaları da açıkça belirtiyor.
Buna göre:
Yağlık zeytin için: Gerçek miktardan 100 kg fazla ya da eksik beyan edilmesi durumunda 60 Euro ceza kesilecek.
Sofralık zeytin için: Aynı fark için ceza 150 Euro olacak.
Hasat beyanı yapılmaması halinde ise zeytinlik sayısına göre kademeli ceza sistemi uygulanacak:
Zeytin Ağacı Sayısı Ceza Miktarı
21 – 50 ağaç 100 Euro
51 – 100 ağaç 500 Euro
101 – 500 ağaç 1.000 Euro
501 – 1.000 ağaç 3.000 Euro
1.001 ve üzeri 5.000 Euro
Bu cezalar, tekrar durumunda %50 oranında artırılarak uygulanacak. Bu da, özellikle kayıt dışı zeytin yağı satan küçük üreticiler için ciddi bir risk oluşturuyor.
Örneğin, 6.000 kg kayıtsız zeytin bulundurup bunu gizlice yağa çevirerek satış yapan bir üretici, yakalanması halinde 3.600 Euro ceza ödemek zorunda kalacak. Aynı üretici bu suçu tekrar işlerse ceza 5.400 Euro’ya çıkacak.
Hasat beyanları artık zorunlu
Yeni uygulamaya göre, tüm zeytin üreticileri – üretim yapmamış olsalar bile – her yıl hasat döneminde beyan vermek zorunda. Bu beyanlar, 1 Ekim’den itibaren 31 Mayıs’ın sonuna kadar, gov.gr üzerinden yapılacak.
Beyan sürecinde şu bilgiler doğrulanmalı:
Zeytinliklerin bulunduğu alanlar
Yetiştirilen zeytin çeşitleri
Tahmini verim miktarları
Eksik ya da hatalı veri sunulması halinde, üretici tarım müdürlüklerinden düzeltme talebinde bulunabilecek. Ancak kasıtlı yanlış beyanlar doğrudan cezalandırılacak.
Tam denetim ve uluslararası paylaşım
Bütün bu veriler, Tarım ve Gıda Teknolojileri Değerlendirme Müdürlüğü tarafından denetlenecek ve gerek Avrupa Birliği, gerekse Uluslararası Zeytin Konseyi’ne düzenli olarak raporlanacak. Böylece Yunanistan, zeytin yağı sektöründe uluslararası şeffaflık kriterlerini karşılayan, dijital kontrollü bir model oluşturmayı amaçlıyor.
Sonuç: Kayıtsız yağa geçit yok
Yeni sistem, özellikle “tenekeyle evden satış” gibi yaygın ama kontrolsüz satış modellerinin önüne geçmeyi hedefliyor. Dijital denetim mekanizmalarının yanı sıra caydırıcı para cezalarıyla, zeytinyağı üretimi kayıt altına alınacak, sektördeki vergi kayıpları ve haksız rekabetin önüne geçilecek.
Zeytin üreticileri için bu düzenleme, hem bir uyarı hem de bir fırsat niteliğinde: Şeffaflık ve kayıtlı üretimle markalaşma önünün açılması, sektörde kalite ve ihracat açısından uzun vadeli kazanımlar sağlayabilir.